Niki de Saint Phalle, Il Mago, La Papessa, e La Ruota della Fortuna di Jean Tinguely, Giardino dei Tarocchi, Capalbio [0]
Giardino dei Tarocchi, Capalbio
De Giardino dei Tarocchi is een monumentale beeldentuin die aangelegd werd door de beeldhouwster Niki de Saint Phalle in Capalbio, een pittoresk, ommuurd stadje in het zuiden van de Toscane.
Voor de aanleg van het park liet Niki de Saint Phalle zich inspireren door het Güell park van Gaudi in Barcelona en het Parco dei mostri in Bomarzo. Niki de Saint Phalle begon in 1979 aan het park te werken samen met haar echtgenoot Jean Tinguely en ze werkte er bijna 20 jaar aan. Op 15 mei 1998 werd de Giardino officiëel voor het publiek geopend.
Niki de Saint Phalle was vooral bekend door haar vaak reusachtige Nana-beelden. Zij geldt als een boegbeeld van het Nouveau Réalisme, de Franse pendant van de angelsaksische Pop Art. De Saint Phalle werd onder andere beroemd met de aan Gaudi ontleende mozaïek-techniek die zij voor haar beelden van vooral vrouwen gebruikte. Haar over het algemeen grote beelden met veel ronde en bolle vormen - symbolen van vruchtbaarheid en vitaliteit - kregen daardoor een veelkleurig en speels uiterls jk.
De Giardino dei Tarocchi geldt als haar opus magnum. Toch realiseerde de Saint Phalle haar belangrijkste werk in de jaren '60 van de vorige eeuw. Met haar spraakmakende Tirs of schietschilderijen, happenings of performances waarbij op schilderijen geschoten werd, liet zij het kunstwerk samenvallen met het momentvan ontstaan, en betrok zij het publiek bij de creatie van het kunstwerk.
In 1962 was Niki de Saint Phalle de enige vrouw die deelnam aan Dylaby, de spraakmakende tentoonstelling in het Stedelijk Museum in Amsterdam. Dylaby kwam tot stand toen voormalig directeur Willem Sandberg de kunstenaars Jean Tinguely en Robert Rauschenberg uitnodigde om samen met andere kunstenaars een tentoonstelling in het Stedelijk Museum te organiseren. Sandberg wilde het museum veranderen van een klassieke kunsttempel in een moderne en open ontmoetingsplek. Rauschenberg en Tinguely nodigden collega’s Per Olof Ultvedt, Martial Raysee, Daniel Spoerri en Niki de Saint Phalle uit om deel te nemen. Samen maakten ze Dylaby, een labyrintische tentoonstelling [5].
Hon – en Katedral (1966) in het Moderna Museet Stockholm, dat geïnspireerd was op Dylaby - ging nog een stapje verder. Onder directeur Pontes Hultén creëerden Niki de Saint-Phalle, Jean Tinguely en Per-Olof Ultvedt samen één totaalinstallatie. Niki de Saint Phalle's sculptuur neemt er de vorm aan van een reusachtige liggende zwangere vrouw die de toeschouwers langs de vagina konden betreden. HON – en katedral wordt beschouwd als een mijlpaal in de museumgeschiedenis. Het werk werd op het einde van de tentoonstelling afgebroken.
In haar latere werk verdwijnt dit subversieve
aspect uit haar werk. De Nana's waarmee ze de wereld zou veroveren zijn veelkleurige rondborstige vrouwfiguren, weelderige oermoeders die vrouwelijke kracht en zelfvertrouwen uitstralen. En een kinderlijke onbevangenheid.
Het idee van beelden waarin je kon wandelen zou ze hernemen in haar droomtuin in Toscane, de Giardino dei Tarocchi.
It's my destiny to make a place where people can come and be happy: a garden of joy. [7].
Niki de Saint Phalle
Niki de Saint Phalle, La Papessa, Giardino dei Tarocchi, Capalbio [1]
De Giardino dei Tarocchi, de droomtuin van Niki de Saint Phalle
De 22 sculpturen die Niki de Saint Phalle realiseerde in het beeldenpark Giardino dei Tarocchi zijn gebaseerd op de 22 figuren van de grote arcagna van het tarot-spel. De beelden zijn verschillend zijn in grootte, en werden gedecoreerd met kleurrijke mozaïeken van keramiekfragmenten, stukjes glas en spiegels,en gevonden voorwerpen. Sommige beelden zijn zo groot dat je er kan binnengaan en kinderen kunnen enkele beelden beklimmen. In vergelijking met het Park Guël, de tuin van Spoerri in Castel del Piano of de magische tuinen van Parco dei mostri in Bomarzo is de giardino klein. De beelden staan erg dicht bij elkaar, het is er doorgaans veel te druk en tijd om even tot rust te komen is er nauwelijks. Bezoek daarom de tuin in het voorjaar of najaar. Naar de wens van de kunstenaar Niki de Saint Phalle is het park elke eerste zaterdag van de maand, van 9.00 tot 13.00 uur, gratis toegangkelijk.
Suggestieve beelden in de Giardino dei Tarocchi
Suggestieve beelden in de Giardino dei Tarocchi, Capalbio [1]
Niki de Saint Phalle: “Il grande giocoliere. Per me il mago è la carta di Dio che ha creato la meravigliosa farsa di questo mondo nel quale viviamo. É la carta dell’intelligenza attiva, della luce, dell’energia pura, della creazione e del gioco.”.
Niki de Saint Phalle, Il mago, La Papessa e sullo sfondo La Torre di Babele, Giardino dei Tarocchi, Capalbio
Niki de Saint Phalle, Il mago (particolare), Giardino dei Tarocchi, Garavicchio (Capalbio)
Niki de Saint Phalle, Il mago (als een Venetiaans masker), Giardino dei Tarocchi, Garavicchio (Capalbio)
2 - La Papessa
‘La Papessa’ (de Pausin) uit wiens mond een waterval via trappen naar beneden klatert. In het waterbassin treffen we één van de typische, mechanische kunstwerken aan van Jean Tinguely, Niki’s echtgenoot. Dit beeld symboliseert het ‘Rad van Fortuin’.
Niki de Saint Phalle, La Papessa of de Pausin in de Giardino dei Tarocchi, Capalbio
Niki de Saint Phalle, La Papessa (particolare), Giardino dei Tarocchi, Garavicchio (Capalbio)
Niki de Saint Phalle, La Papessa (dettaglio della bocca aperta), Giardino dei Tarocchi, Garavicchio (Capalbio)
Niki de Saint Phalle: “l’imperatrice è la grande dea. É la regina del cielo. Al tempo stesso madre, puttana, emozione, magia sacra e civiltà. All’imperatrice ho dato la forma di una sfinge. Ho vissuto per anni all’interno di questa madre protettiva. Mi serviva anche come luogo d’incontro con coloro che lavoravano a questo progetto. É qui dentro che ci riunivamo a prendere il caffè. E su tutti voi la sfinge ha esercitato il suo fascino fatale."
Niki de Saint Phalle, L'Imperatrice, Giardino dei Tarocchi, Capalbio
Niki de Saint Phalle, L’Imperatrice-Sfing, Giardino dei Tarocchi, Capalbio
Niki de Saint Phalle, L’Imperatrice, interno con un vorticoso mosaico di specchi, Giardino dei Tarocchi, Capalbio
Niki de Saint Phalle: “L’imperatore è la carta del potere maschile in senso sia positivo che negativo. É il simbolo dell’organizzazione e dell’aggressività. Egli ci ha portato la scienza, la medicina, ma anche le armi e la guerra. L’imperatore rappresenta il patriarca o il protettore maschile e anche colui che desidera controllare e conquistare."
Niki de Saint Phalle, L’Imperatore, Giardino dei Tarocchi, Capalbio
Niki de Saint Phalle, L’Imperatore (il cortile), Giardino dei Tarocchi, Capalbio
Niki de Saint Phalle, L’Imperatore o Castello (Il cortile del Castello e la fontana con le Nanas), Giardino dei Tarocchi, Capalbio, Toscane
Niki de Saint Phalle, L’Imperatore, Giardino dei Tarocchi, Capalbio
Niki de Saint Phalle, L’Imperatore, Giardino dei Tarocchi, Capalbio (Toscana)
Niki de Saint Phalle, L’Imperatore (il cortile), Giardino dei Tarocchi, Capalbio
De Giardino dei Tarocchi is gelegen in Garavicchio, een frazione van Capalbio, enkele kilometers ten zuiden van de stad.
De Tarottuin is van 1 april tot 15 oktober elke dag open van 14.30 tot 19.30 uur.
Om de tuin te bezoeken, is het noodzakelijk om online tickets te kopen.
Bij de ingang van de tuin is er een ruimeparkeerplaats waar je auto's, motoren en campers kan achterlaten.
Het bezoek neemt 1 à 2 uur in beslag.
Élisabeth Reynaud, Niki de Saint Phalle : Il faut faire saigner la peinture !, Paris, Éditions Écriture, 17 septembre 2014
Eléonore Duchêne, Niki de Saint Phalle et Jean Tinguely. Les Bonnie & Clyde de l'art contemporain, 2014, Niki de Saint Phalle au Grand Palais, Paris | www.academia.edu